Ο διαβήτης της εγκυμοσύνης, ή διαβήτης της κύησης ή σύμφωνα με την Αγγλοσαξονική ορολογία “gestationial diabetes” αποτελεί μια ιδιαίτερη μορφή διαβήτη. Δεν σχετίζεται με το διαβήτη τύπου 1, ούτε με τον τύπου 2,όπως τονίζει ο Ενδοκρινολόγος, αλλά αποτελεί μια ξεχωριστή μορφή διαβήτη. Εάν προϋπάρχει πριν την εγκυμοσύνη διαβήτης, είτε τύπου 1, είτε τύπου 2, τότε πλέον δεν μιλάμε για διαβήτη της εγκυμοσύνης, αλλά για διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2 και εγκυμοσύνη. Ο διαβήτης της εγκυμοσύνης αναπτύσσεται μεταξύ της 24ης και 28ης εβδομάδας της κυοφορίας και στις περισσότερες περιπτώσεις εξαφανίζεται μετά τη γέννηση του παιδιού.
ΣΕ ΠΟΙΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΜΦΑΝΙΣΤΕΙ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΡΙΑ ΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ;
Διαβήτης μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε γυναίκα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Υπάρχουν όμως κάποιες καταστάσεις, που προδιαθέτουν στην εμφάνιση διαβήτη στη διάρκεια της κύησης. Γυναίκες με άλλη γυναίκα στην οικογένεια με διαβήτη ή που σε προηγούμενη εγκυμοσύνη είχαν εμφανίσει διαβήτη έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν διαβήτη στην εγκυμοσύνη τους. Επίσης αυξημένο κίνδυνο έχουν οι γυναίκες που έχουν γεννήσει μεγαλόσωμα παιδιά, ή που είχαν πολυϋδράμνιο (μεγάλη ποσότητα αμνιακού υγρού), ή γυναίκες που είχαν προηγούμενα αυτόματες αποβολές. Η αυξημένη ηλικία των γυναικών και η παχυσαρκία συνιστούν επί πλέον προδιαθεσικούς παράγοντες για εμφάνιση διαβήτη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΟΜΩΣ Ο ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ;
Είναι φυσιολογικό στη διάρκεια της εγκυμοσύνης η ενέργεια που λαμβάνει η γυναίκα με την τροφή να πρέπει να διανέμεται και στο έμβρυο. Τον ρόλο αυτόν της μεταφοράς της ενέργειας τον αναλαμβάνει ο πλακούντας. Εκτός των άλλων υπηρεσιών που διεκπεραιώνει ο πλακούντας σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είναι και η έκκριση κάποιων ουσιών. Στις ουσίες που εκκρίνονται από τον πλακούντα περιλαμβάνονται τα οιστρογόνα, η κορτιζόνη και το πλακουντιακό γαλακτογόνο (ή ΗPL: Human Placental Lactogen). Αυτές οι ουσίες έχουν σαν αποστολή να βοηθούν στη διατροφή του εμβρύου. Με άλλα λόγια έχουν αναβολική δράση, δρουν δηλαδή αντίθετα από την ινσουλίνη και έχουν σαν αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών της γλυκόζης (σακχάρου) για να δώσουν περισσότερη ενέργεια. Φυσιολογικά λοιπόν το πάγκρεας της εγκύου πρέπει να παράγει περισσότερη ινσουλίνη για να αντιμετωπίσει τη γλυκόζη που πλεονάζει. Σε 3 έως 5 γυναίκες στις 100 που μένουν έγκυοι, το πάγκρεας δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην αυξημένη απαίτηση για ινσουλίνη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση του διαβήτη, των αυξημένων δηλαδή τιμών σακχάρου στο αίμα. Επειδή ο πλακούντας με την εξέλιξη της κύησης μεγαλώνει και άρα παράγονται μεγαλύτερες ποσότητες των ουσιών που αυξάνουν τις τιμές του σακχάρου, στις περισσότερες περιπτώσεις αυξημένες τιμές σακχάρου στο αίμα ανευρίσκονται μετά τον 4ο με 5ο μήνα της εγκυμοσύνης. Μετά τον τοκετό, οι τιμές του σακχάρου στο αίμα της γυναίκας, επανέρχονται στο φυσιολογικό. Αυτό είναι αναμενόμενο, εφ’ όσον ο παθογενετικός παράγοντας με τον τοκετό εκλείπει.