Τα μαύρα σταφύλια είναι συνήθως γλυκά και γνωστά για το έντονο μπλε-μωβ χρώμα τους, που τα κάνει να φαίνονται σχεδόν μαύρα. Το χρώμα στα μαύρα σταφύλια προέρχεται από την υψηλή τους συγκέντρωση σε ανθοκυανίνες. Είναι ένας τύπος αντιοξειδωτικών, που προσδίδουν το χρώμα και σε άλλα μωβ και μπλε φρούτα και λαχανικά, όπως τα βατόμουρα, οι μελιτζάνες και το μωβ λάχανο.
Υπάρχουν πολλές ποικιλίες μαύρων σταφυλιών, όπως με σπόρους και χωρίς σπόρους. Οι περισσότερες ποικιλίες πάντως χρησιμοποιούνται κυρίως για την παρασκευή κόκκινου κρασιού.
Όπως τα περισσότερα φρούτα, τα μαύρα σταφύλια είναι κυρίως πηγή υδατανθράκων και δεν περιέχουν ουσιαστικά λίπος και πρωτεΐνες. Ωστόσο, είναι καλές πηγές βιταμινών C και A. Η βιταμίνη C είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη που χρησιμοποιεί το σώμα, για να βελτιώσει την απορρόφηση σιδήρου, να παράγει κολλαγόνο και να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα. Είναι επίσης ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, που μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ορισμένων χρόνιων ασθενειών.
Από την άλλη πλευρά, η βιταμίνη Α είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, που εμπλέκεται στην ανοσολογική λειτουργία του σώματος, στην ανάπτυξη και στην υγεία των ματιών.
Αντιοξειδωτικά: Εκτός από την υψηλή περιεκτικότητά τους σε βιταμίνη C, τα μαύρα σταφύλια είναι γεμάτα με πολλά αντιοξειδωτικά. Τα αντιοξειδωτικά είναι ενώσεις που βοηθούν στην καταπολέμηση του οξειδωτικού στρες, το οποίο εμφανίζεται όταν υπάρχει υπερβολική ποσότητα ελεύθερων ριζών στο σώμα. Το οξειδωτικό στρες παίζει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης, οι καρδιακές παθήσεις και ο καρκίνος.
Τα μαύρα σταφύλια περιέχουν σημαντικές ποσότητες πολυφαινολών, μια κατηγορία ενώσεων με ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, το χαρακτηριστικό χρώμα των μαύρων σταφυλιών προέρχεται από την περιεκτικότητά τους σε ανθοκυανίνες, τον κύριο τύπο πολυφαινολών σε αυτά.
Ένα άλλο βασικό αντιοξειδωτικό που βρίσκεται στα μαύρα σταφύλια είναι η ρεσβερατρόλη, η οποία είναι γνωστή για τα υποτιθέμενα αντικαρκινικά, αντιφλεγμονώδη και αντιγηραντικά της οφέλη. Όπως μπορείτε να φανταστείτε, τα περισσότερα από τα αντιοξειδωτικά των μαύρων σταφυλιών συγκεντρώνονται στην φλούδα. Εκείνη περιέχει σημαντικές ποσότητες άλλων αντιοξειδωτικών, όπως κατεχίνες και επικατεχίνες, καφεϊκό και γαλλικό οξύ.
Οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες των ανθοκυανινών και της ρεσβερατρόλης έχουν συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Επομένως, η προσθήκη μαύρων σταφυλιών στη διατροφή σας μπορεί να υποστηρίξει την υγεία της καρδιάς σας. Για παράδειγμα, οι ανθοκυανίνες μπορεί να σας προστατεύσουν από την αθηροσκλήρωση (συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες), μειώνοντας το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή. Επιπλέον, μπορεί να μειώσουν την αρτηριακή ακαμψία, οδηγώντας σε βελτιωμένη ροή αίματος και μειωμένη αρτηριακή πίεση. Οι ανθοκυανίνες μπορεί επίσης να μειώσουν τα επίπεδα ολικής και της κακής (LDL) χοληστερόλης.
Όσον αφορά τη ρεσβερατρόλη, οι μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες και σε ζώα δείχνουν ότι μπορεί επίσης να βελτιώσει την λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων. Επιπλέον, η ρεσβερατρόλη μπορεί να αποτρέψει τη φλεγμονή και να αναστείλει τη συσσώρευση πλάκας, μειώνοντας δυνητικά τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης και εγκεφαλικού.
Οι πολυφαινόλες στα μαύρα σταφύλια μπορεί επίσης να παρέχουν αντιδιαβητικά αποτελέσματα, που βοηθούν στη διαχείριση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Ο διαβήτης χαρακτηρίζεται από σταθερά υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα και από διαταραχή στην ικανότητα του οργανισμού να ρυθμίζει την παραγωγή ινσουλίνης. Μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες δείχνουν ότι η ρεσβερατρόλη μπορεί να ενεργοποιήσει μια πρωτεΐνη που ονομάζεται sirtuin 1 (SIRT1), η οποία μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Επιπλέον, μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι η ρεσβερατρόλη μπορεί επίσης να μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη και να βελτιώσει την έκκριση ινσουλίνης του σώματος. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των επιπλοκών, που σχετίζονται με τον διαβήτη. Επιπλέον, μελέτες σε ανθρώπους αποκαλύπτουν ότι η ρεσβερατρόλη μπορεί επίσης να βελτιώσει την ικανότητά σας να ρυθμίζετε τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα και να μειώνετε την αντίσταση στην ινσουλίνη, εάν ζείτε με διαβήτη τύπου 2.
Και πάλι, ρεσβερατρόλη και ανθοκυανίνες είναι εκείνες που προσφέρουν στα μαύρα σταφύλια ιδιότητες καταπολέμησης του καρκίνου. Έρευνες δείχνουν, ότι και αυτά τα δύο αντιοξειδωτικά μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των καρκινικών κυττάρων, εμποδίζοντας την ανάπτυξη και εξάπλωση του όγκου, κάτι που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται ο καρκίνος. Αυτά τα αντιοξειδωτικά μπορεί επίσης να προκαλέσουν απόπτωση των κυττάρων, τον προγραμματισμένο θάνατο των καρκινικών κυττάρων.
Μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες δείχνουν την αντικαρκινική δράση της ρεσβερατρόλης ενάντια σε διάφορους καρκίνους, όπως:
καρκίνος του στομάχου
καρκίνος του μαστού
καρκίνος του ήπατος
καρκίνος του θυρεοειδούς
καρκίνος των ωοθηκών
καρκίνος του προστάτη
Ωστόσο, μεγάλες μελέτες σε ανθρώπους δεν δείχνουν μειωμένο κίνδυνο για τους περισσότερους ανθρώπινους καρκίνους μετά την λήψη ανθοκυανινών. Ως εκ τούτου, απαιτείται περαιτέρω έρευνα, για να καθοριστεί εάν τα μαύρα σταφύλια μπορούν πράγματι να αποτρέψουν τον καρκίνο.